บทความน่ารู้
วันนี้ในอดีต : 7 เมษายน
# 7 เมษายน 2440 (ร.ศ. 116) วันแห่งการเปลี่ยนแปลงประวัติศาสตร์สยาม
.
เมื่อ 85 ปีที่แล้ว ในวันเดียวกันนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5
ได้เสด็จออกจากพระนครเพื่อประพาสยุโรปเป็นครั้งแรก นับเป็นการเปิดศักราชใหม่แห่งการทูตสยาม
และเป็นก้าวสำคัญของการพัฒนาประเทศให้ทัดเทียมนานาอารยประเทศ
.
การเสด็จประพาสยุโรปครั้งนี้ เกิดขึ้นในช่วงเวลาอันเปราะบางของสยาม
ท่ามกลางภัยคุกคามจากมหาอำนาจตะวันตกที่กำลังขยายอิทธิพลเข้ามาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
โดยเฉพาะอังกฤษและฝรั่งเศส ซึ่งได้เข้ายึดครองประเทศเพื่อนบ้านของสยามไปแล้วหลายส่วน
.
พระองค์ทรงมีพระราชประสงค์หลายประการในการเสด็จครั้งนี้ ทั้งเพื่อแสดงให้ชาติมหาอำนาจเห็นว่า
"สยามเป็นประเทศที่มีอารยธรรม" และมี "พระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระปรีชาสามารถ"
อันจะช่วยเสริมสร้างสถานะความเท่าเทียมในเวทีการเมืองระหว่างประเทศ
รวมถึงการศึกษาความเจริญก้าวหน้าของชาติตะวันตกเพื่อนำมาปรับใช้ในการพัฒนาประเทศสยาม
.
คณะเสด็จประกอบด้วยพระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชบริพารรวม 40 พระองค์ท่าน
โดยประทับเรือพระที่นั่งมหาจักรีเสด็จไปยังสิงคโปร์ก่อนจะเปลี่ยนไปประทับเรือสำเภา
ของบริษัทเดินเรือฝรั่งเศส ชื่อ "ซากาลีแยง" มุ่งหน้าสู่ทวีปยุโรป
.
ตลอดระยะเวลา 9 เดือนของการเสด็จประพาส รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จเยือนหลายประเทศ
อาทิ อิตาลี สวิตเซอร์แลนด์ ออสเตรีย-ฮังการีรัสเซีย สวีเดน นอร์เวย์
เดนมาร์ก อังกฤษเบลเยียม เยอรมนี และฝรั่งเศส
โดยทรงได้รับการต้อนรับอย่างสมพระเกียรติจากพระราชวงศ์ยุโรปทุกประเทศ
.
ผลจากการเสด็จประพาสครั้งนี้ นอกจากจะช่วยเสริมสร้างพระบารมี
และสถานะของสยามในเวทีโลกแล้ว ยังนำมาซึ่งการปฏิรูปประเทศครั้งใหญ่ในเวลาต่อมา
ทั้งด้านการศึกษา การปกครอง การคมนาคมสาธารณสุข และศิลปวิทยาการต่างๆ
ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของประเทศไทยในปัจจุบัน
.
การเสด็จประพาสยุโรปครั้งแรกของรัชกาลที่ 5 จึงไม่เพียงเป็นการเดินทางทางกายภาพเท่านั้น
แต่ยังเป็นการเดินทางสู่ความเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญของสยามประเทศ
ซึ่งพระปรีชาญาณและวิสัยทัศน์อันกว้างไกลของพระองค์ได้ช่วยให้ประเทศไทยรอดพ้น
จากการตกเป็นอาณานิคมและสามารถดำรงเอกราชมาได้จนถึงทุกวันนี้
.
หมายเหตุ : พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จประพาสยุโรปอีกครั้ง
ในปี พ.ศ. 2450 (ร.ศ. 126) เพื่อรักษาพระวรกาย
.
เมื่อ 85 ปีที่แล้ว ในวันเดียวกันนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5
ได้เสด็จออกจากพระนครเพื่อประพาสยุโรปเป็นครั้งแรก นับเป็นการเปิดศักราชใหม่แห่งการทูตสยาม
และเป็นก้าวสำคัญของการพัฒนาประเทศให้ทัดเทียมนานาอารยประเทศ
.
การเสด็จประพาสยุโรปครั้งนี้ เกิดขึ้นในช่วงเวลาอันเปราะบางของสยาม
ท่ามกลางภัยคุกคามจากมหาอำนาจตะวันตกที่กำลังขยายอิทธิพลเข้ามาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
โดยเฉพาะอังกฤษและฝรั่งเศส ซึ่งได้เข้ายึดครองประเทศเพื่อนบ้านของสยามไปแล้วหลายส่วน
.
พระองค์ทรงมีพระราชประสงค์หลายประการในการเสด็จครั้งนี้ ทั้งเพื่อแสดงให้ชาติมหาอำนาจเห็นว่า
"สยามเป็นประเทศที่มีอารยธรรม" และมี "พระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระปรีชาสามารถ"
อันจะช่วยเสริมสร้างสถานะความเท่าเทียมในเวทีการเมืองระหว่างประเทศ
รวมถึงการศึกษาความเจริญก้าวหน้าของชาติตะวันตกเพื่อนำมาปรับใช้ในการพัฒนาประเทศสยาม
.
คณะเสด็จประกอบด้วยพระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชบริพารรวม 40 พระองค์ท่าน
โดยประทับเรือพระที่นั่งมหาจักรีเสด็จไปยังสิงคโปร์ก่อนจะเปลี่ยนไปประทับเรือสำเภา
ของบริษัทเดินเรือฝรั่งเศส ชื่อ "ซากาลีแยง" มุ่งหน้าสู่ทวีปยุโรป
.
ตลอดระยะเวลา 9 เดือนของการเสด็จประพาส รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จเยือนหลายประเทศ
อาทิ อิตาลี สวิตเซอร์แลนด์ ออสเตรีย-ฮังการีรัสเซีย สวีเดน นอร์เวย์
เดนมาร์ก อังกฤษเบลเยียม เยอรมนี และฝรั่งเศส
โดยทรงได้รับการต้อนรับอย่างสมพระเกียรติจากพระราชวงศ์ยุโรปทุกประเทศ
.
ผลจากการเสด็จประพาสครั้งนี้ นอกจากจะช่วยเสริมสร้างพระบารมี
และสถานะของสยามในเวทีโลกแล้ว ยังนำมาซึ่งการปฏิรูปประเทศครั้งใหญ่ในเวลาต่อมา
ทั้งด้านการศึกษา การปกครอง การคมนาคมสาธารณสุข และศิลปวิทยาการต่างๆ
ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของประเทศไทยในปัจจุบัน
.
การเสด็จประพาสยุโรปครั้งแรกของรัชกาลที่ 5 จึงไม่เพียงเป็นการเดินทางทางกายภาพเท่านั้น
แต่ยังเป็นการเดินทางสู่ความเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญของสยามประเทศ
ซึ่งพระปรีชาญาณและวิสัยทัศน์อันกว้างไกลของพระองค์ได้ช่วยให้ประเทศไทยรอดพ้น
จากการตกเป็นอาณานิคมและสามารถดำรงเอกราชมาได้จนถึงทุกวันนี้
.
หมายเหตุ : พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จประพาสยุโรปอีกครั้ง
ในปี พ.ศ. 2450 (ร.ศ. 126) เพื่อรักษาพระวรกาย