บทความน่ารู้
วันพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ๑๗ มกราคม
พ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระมหากษัตริย์ผู้สร้างความเจริญรุ่งเรืองแห่งกรุงสุโขทัย วันที่ ๑๗ มกราคม ของทุกปีเป็นวันสำคัญของชาติไทย ที่รัฐบาลได้กำหนดให้เป็น "วันพ่อขุนรามคำแหงมหาราช" เพื่อน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ที่ทรงมีต่อปวงชนชาวไทย พ่อขุนรามคำแหงมหาราชทรงเป็นพระราชโอรสของพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ กษัตริย์องค์แรกแห่งราชวงศ์พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ และพระนางเสือง พระองค์ทรงมีพระนามเดิมว่า "พ่อขุนรามราช" หรือ "พ่อขุนราม" และได้รับการขนานพระนามภายหลังว่า "พ่อขุนรามคำแหง" เนื่องจากทรงมีพละกำลังมากและทรงเชี่ยวชาญในการรบ พระราชกรณียกิจสำคัญในรัชสมัยของพระองค์ประกอบด้วย ๑. การประดิษฐ์อักษรไทย พระองค์ทรงประดิษฐ์ลายสือไทย หรืออักษรไทย เมื่อปี พ.ศ. ๑๘๒๖ โดยดัดแปลงมาจากอักษรขอม รูปแบบอักษรที่พระองค์ทรงประดิษฐ์นี้ ได้วิวัฒนาการมาเป็นอักษรไทยที่ใช้ในปัจจุบัน ๒. การปกครองแบบพ่อปกครองลูก ทรงปกครองบ้านเมืองด้วยพระเมตตา ทรงถือว่าประชาชนเป็นเสมือนลูก จนเป็นที่มาของระบอบการปกครองแบบ "พ่อปกครองลูก" ที่สะท้อนผ่านศิลาจารึกหลักที่ ๑ ความว่า "เมื่อชั่วพ่อขุนรามคำแหง เมืองสุโขทัยนี้ดี ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว..." ๓. การส่งเสริมพระพุทธศาสนา ทรงทำนุบำรุงพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรือง ทรงสร้างวัดและพระพุทธรูปมากมาย และทรงนิมนต์พระสงฆ์จากลังกามาเผยแผ่พระพุทธศาสนาในสุโขทัย ๔. การส่งเสริมเศรษฐกิจและการค้า ทรงส่งเสริมการค้าเสรี โดยไม่เก็บภาษีการค้าขาย ทำให้สุโขทัยกลายเป็นศูนย์กลางการค้าที่สำคัญ และมีความสัมพันธ์ทางการค้ากับจีนและประเทศต่างๆ ๕. การขยายอาณาเขต ทรงขยายอาณาเขตของอาณาจักรสุโขทัยไปอย่างกว้างขวาง ครอบคลุมพื้นที่ตั้งแต่หลวงพระบาง ลงมาถึงนครศรีธรรมราช จากเมืองเมาะตะมะถึงเวียงจันทน์ นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงริเริ่มประเพณีสำคัญหลายอย่าง เช่น การทำบุญเข้าพรรษา และประเพณีลอยกระทง ซึ่งยังคงสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน การที่รัฐบาลกำหนดให้วันที่ ๑๗ มกราคม เป็นวันพ่อขุนรามคำแหงมหาราช เนื่องจากเป็นวันที่มีการค้นพบศิลาจารึกหลักที่ ๑ หรือศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง ซึ่งถือเป็นหลักฐานสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่แสดงให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรือง ของอาณาจักรสุโขทัยในสมัยของพระองค์ พระเกียรติคุณของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชยังคงจารึกอยู่ในประวัติศาสตร์ชาติไทย พระองค์ทรงเป็นแบบอย่างของผู้นำที่ทรงปกครองบ้านเมืองด้วยทศพิธราชธรรมและพระเมตตา จนทำให้บ้านเมืองเจริญรุ่งเรือง ประชาชนอยู่เย็นเป็นสุข วันพ่อขุนรามคำแหงมหาราชจึงเป็นวันที่คนไทยร่วมกันน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ของพระองค์ที่มีต่อชาติไทยตราบจนปัจจุบัน