สารสนเทศขบวนการเสรีไทย
พลเรือตรี ทหาร ขำหิรัญ
4 ตุลาคม 2567
123 ปี ชาตกาล
พลเรือตรี ทหาร ขำหิรัญ
(4 ตุลาคม 2444-11 กันยายน 2524)
พลเรือตรีทหาร ขำหิรัญ นายทหารเรือประชาธิปไตยคนสำคัญ ผู้มีบทบาททางการเมืองในการเข้าร่วมการอภิวัฒน์สยามผ่านการชักชวนของหลวงสังวรยุทธกิจ (สังวร สุวรรณชีพ) ญาติฝ่ายมารดา ภายหลังการอภิวัฒน์พลเรือตรี ทหารมีบทบาททางการเมืองควบคู่ไปกับงานราชการ และในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยได้เข้าเป็นสมาชิกขบวนการเสรีไทยที่มีนายปรีดี พนมยงค์ เป็นหัวหน้าขบวนการเสรีไทยในประเทศ
.
แม้รัฐบาลคณะราษฎรจะสิ้นสุดลงจากการรัฐประหารในทศวรรษ 2490 แต่พลเรือตรี ทหาร ยังคงยืนหยัดต่อหลักการประชาธิปไตยของคณะราษฎร และในฐานะนายทหารเรือผู้อยู่เคียงข้างนายปรีดีนับจากเหตุการณ์รัฐประหาร 8 พฤศจิกายน 2490 จนถึงกรณีขบวนการประชาธิปไตย เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2492 ที่เกิดขึ้นด้วยจุดมุ่งหมายที่นายปรีดีและคณะฯ พยายามจะเรียกร้องประชาธิปไตยกลับคืน กระทั่งต่อมาพลเรือตรีทหารได้ถูกกล่าวหาว่ามีบทบาทในกบฏแมนฮัตตันและถูกจับกุมเป็นครั้งแรก
.
ปลายทศวรรษ 2490 พลเรือตรีทหาร หวนกลับมาสู้เส้นทางการเมืองอีกครั้งในฐานะสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดธนบุรี แต่ในเวลาต่อมาได้ถูกจับกุมด้วยข้อหาคอมมิวนิสต์ภายหลังเดินทางกลับจากเยือนสหภาพโซเวียตและจีน โดยการไปเยือนจีนในครั้งนั้นพลเรือตรี ทหารพบกับนายปรีดีซึ่งลี้ภัยอยู่ในประเทศจีน เมื่อได้รับอิสรภาพแล้วพลเรือตรีทหาร ตั้งใจหวนกลับมาลงการเมืองโดยสมัครสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรซึ่งเป็นครั้งสุดท้ายโดยมีปณิธานตามหลักการของคณะราษฎรว่า
.
“ด้วยสำนึกในภารกิจของคณะราษฎรที่ยังค้างอยู่ รวมทั้งภาระหน้าที่ของคนไทยผู้รักชาติ และมีความปรารถนาอันแรงกล้าที่จะให้มีระบอบการปกครองเป็นประชาธิปไตย และเพื่อขจัดความเสื่อมทราม ความบกพร่องผิดพลาดทางการเมือง”
.
จากชีวิตและงานข้างต้นของพลเรือตรีทหารสะท้อนให้เห็นถึงความยึดมั่นในระบอบประชาธิปไตยและหลัก 6 ประการของคณะราษฎรจนกระทั่งวาระสุดท้ายของชีวิตโดยพลเรือตรี ทหาร ขำหิรัญ ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2524 สิริรวมอายุ 80 ปี
#ขอบคุณที่มาจาก : #เพจเฟสบุ๊คสถาบันปรีดี พนมยงค์
#Pridi Banomyong Institute #พลเรือตรี ทหาร ขำหิรัญ